W sobotę, 21.10., w naszym instytucie miała miejsce piąta odsłona workshopu z serii „Literatura i zaangażowanie”. Od 2018 r. zapraszamy do Łodzi austriackich autorów lub autorki, którzy w swojej twórczości zwracają uwagę na aktualne i ważkie problemy współczesności.
Tym razem odwiedził nas Vladimir Vertlib, a na warsztat wzięliśmy jego najnowszą powieść „Zebra im Krieg” (2022). Autor wyprzedza w niej niejako bieg tragicznych wydarzeń politycznych na Ukrainie i akcję książki osadza w mieście na wschodzie Europy uwikłanym w działania wojenne. Być może jest to Odessa. To wieloaspektowe, momentami wielojęzyczne oraz odwołujące się do wielu momentów historycznych dzieło stawia pytania o najnowszą historię, reżimy totalitarne i ich strukturę, odwołuje się do ich metod politycznych wymazywania niewygodnych wydarzeń historycznych lub zawziętego eksponowania innych. Powieść tę odczytywaliśmy w odniesieniu do wojny na Ukrainie, jak i innych konfliktów zbrojnych w Europie i poza nią. Zadawaliśmy sobie pytania o format wojny medialnej, media społecznościowe, ale także o zadania i funkcje literatury, jak i opowiadania, snucia narracji w ogóle.
Vladimir Vertlib odczytał fragmenty swojej powieści „Zebra im Krieg”, a referaty wygłosili:
- Sanna Schulte (Reykjavik): Krieg und Zeit. Paul Sarianidis Geschichte im Spiegel seiner Zeit(wahrnehmung)
- Beate Sommerfeld (Poznań): „In einer schwarz-weißen Welt wird ein Zebra zum Fetisch“ – Facetten des Populismus in Vladimir Vertlibs Roman Zebra im Krieg
- Primus-Heinz Kucher (Klagenfurt): „Natürlich könnte ich heute das Buch so nicht mehr schreiben…“ (Literarische) Ironie und Sarkasmus im Schatten realer Gewalt
- Joanna Jabłkowska (Łódź): Dystopie, Satire oder Parabel? Hat Zebra im Krieg mit der politischen Wirklichkeit etwas zu tun?
Z autorem i referent*kami rozmawiali zaproszeni goście i gościnie: Joanna Drynda (Poznań), Jadwiga Kita-Huber (Kraków), Mona Körte (Bielefeld), Grażyna Kwiecińska (Warszawa), Anna Wołkowicz (Warszawa), Joanna Firaza, Małgorzata Kubisiak, Artur Pełka, Elżbieta Tomasi-Kapral, Joanna Bednarska-Kociołek, Karolina Sidowska, Justyna Braszka oraz organizatorki wydarzenia: Maja Dębska, Gudrun Heidemann und Kalina Kupczyńska.
Dyskusję moderowała Carola Hilmes (Frankfurt nad Menem).
Workshopowi towarzyszyła druga odsłona wystawy „Obrazów przeciwko wojnie / Картинки проти війни” autorstwa artystycznego kolektywu „Pictoric Київ/Kijów”. Plakaty zlicytowano, a zysk z licytacji przeznaczono na charytatywne cele w Ukrainie.
Am 21.10.2023 fand unter dem genannten Titel die fünfte Runde der Reihe „Literatur und Engagement“ statt. Eingeladen werden jeweils österreichische Autor*innen, deren literarisches Schaffen auf aktuelle und brisante Probleme unserer Gegenwart Bezug nimmt. Diesmal fiel die Wahl auf Vladimir Vertlib mit seinem 2022 erschienenen Roman „Zebra im Krieg“, der erschreckend zeitnah von der Realität des fortgesetzten russischen Angriffskriegs auf die Ukraine überholt wurde. Das vielschichtige, vielsprachige und polysemantische Werk wirft als Gegenwartsdiagnose zahlreiche Fragen zu totalitären Regimen und Strukturen auf, zu deren Geschichtsvergessenheit und Geschichtsversessenheit, zur konkreten Lektüre angesichts des Kriegs in der Ukraine wie vieler ähnlicher Brennpunkte an den Rändern Europas und darüber hinaus, zum Medienkrieg, aber auch zur Funktion von Literatur oder von Erzählen überhaupt.
Vladimir Vertlib las in drei Etappen aus „Zebra im Krieg“
Impulsreferate hielten:
- Sanna Schulte (Reykjavik): Krieg und Zeit. Paul Sarianidis Geschichte im Spiegel seiner Zeit(wahrnehmung)
- Beate Sommerfeld (Poznań): „In einer schwarz-weißen Welt wird ein Zebra zum Fetisch“ – Facetten des Populismus in Vladimir Vertlibs Roman Zebra im Krieg
- Primus-Heinz Kucher (Klagenfurt): „Natürlich könnte ich heute das Buch so nicht mehr schreiben…“ (Literarische) Ironie und Sarkasmus im Schatten realer Gewalt
- Joanna Jabłkowska (Łódź): Dystopie, Satire oder Parabel? Hat Zebra im Krieg mit der politischen Wirklichkeit etwas zu tun?
Mit dem Autor und den Referent:innen diskutierten unter der Moderation von Carola Hilmes (Frankfurt/Main) Joanna Drynda (Poznań), Jadwiga Kita-Huber (Kraków), Mona Körte (Bielefeld), Grażyna Kwiecińska (Warszawa), Anna Wołkowicz (Warszawa), Joanna Firaza, Małgorzata Kubisiak, Artur Pełka, Elżbieta Tomasi-Kapral, Joanna Bednarska-Kociołek, Karolina Sidowska, Justyna Braszka sowie die Organisatorinnen der Veranstaltung Maja Dębska, Gudrun Heidemann und Kalina Kupczyńska.
Begleitet wurde die Tagung von der Ausstellung „Pictoric Київ/Kiew │ Картинки проти війни/Bilder gegen den Krieg“. Die Bilder wurden versteigert, der Erlös wurde 4Ukraine gespendet.